Kua whakaputaina ngā rohe pōti marohi
Ko te Upoko o te Ika me Tāmaki Makaurau ngā rohe e kitea ai te panoni nui e marohitia ana i tētahi arotake o ngā rohenga rohe pōti.
E whakahaere ana Te Kōmihana Whakatau Rohe Pōti i te Arotake Rohenga 2025, ā, kua whakaputaina ngā rohenga marohi me ngā ingoa hoki, kia whai wāhi te iwi ki te tuku whakaaro.
"E kōkiritia ana tā mātau arotake e te nui o ngā taupori me te hiahia ki te whakarite kia ōrite te nui o te hunga e noho ana ki ia rohe pōti," hei tā Kaiwhakawā Kevin Kelly, Upoko o Te Kōmihana Whakatau Rohe Pōti.
"Nā te whakatinana i te tātai kei roto i te Electoral Act 1993, me heke te maha o ngā rohe pōti whānui i Te Ika-a-Māui mā te kotahi. Ka whakatauhia tēnei i Te Upoko o te Ika, otirā te wāhi kua heke te rahi o ngā taupori o ngā rohe pōti katoa ki raro i te whāinga rahinga.
"Ko te hua o tēnei panoni, tatū noa ki ētahi panoni taupori nui i wāhi kē atu, ko ngā nekehanga nui o te nuinga o ngā rohenga rohe pōti i Te Ika-a-Māui, inakoa rā i Te Upoko o te Ika me te Tāmaki Makaurau," hei tā Kaiwhakawā Kelly.
Ngā panoni matua
I te Upoko o te Ika, he panoni ka kitea i ngā rohenga rohe pōti, atu i Pōneke, heke ki te raki. Ka hangaia ētahi rohe pōti hou e kīia nei ko Kenepuru me Kapiti, ā, e toru atu anō ngā rohe pōti o te wā a Ōhāriu, Mana me Ōtaki ka tangohia, otirā ka heke te maha o ngā rohe pōti i Te Ika-a-Māui mā te kotahi.
He mea kōkiri ngā panoni i te rohe o Tāmaki Makaurau e te tipuranga nui i te raki me te tonga kia mitia ki roto i ngā rohe pōti o te puku o te tāone.
I te uru o Tāmaki, kua whakarerekēhia a New Lynn, Kelston me Te Atatū ki ētahi rohe pōti hou, ā, ko ngā ingoa kua marohitia ko Waitākere, ko Glendene me Rānui. I te tonga-mā-rāwhiti o Tāmaki, kua neke whakatetonga te rohenga o Panmure-Ōtāhuhu, ā, ka kīia ko Ōtāhuhu tonu te ingoa o te rohe pōti hou.
Ko Te Moana-o-Toi tētahi atu rohe e kitea ai te panonitanga. E marohitia ana kia whakarerekētia ngā rohe pōti o Tauranga me Bay of Plenty, arā, ki a Tauranga i te uru, me Bay of Plenty i te rāwhiti. Ka whakaingoatia a Bay of Plenty ki te ingoa hou o Mt Maunganui, hei whakaata pai ake i te panonitanga.
Ki Te Waipounamu, ko Selwyn tētahi o ngā rohe tipu wawe i te motu, ā, i whakarerekētia ētahi āhuatanga kia nui ake te taupori ki roto i ētahi atu o ngā rohe pōti o Ōtautahi.
I ngā rohe pōti Māori, e marohitia ana tētahi whakahoutanga ki te rohenga i waenga i a Ikaroa-Rāwhiti me Te Tai Tonga i Awakairangi. Kāore he panoni ki ētahi atu o ngā rohe pōti Māori e rima.
E wātea ana tētahi whakamārama o ia rohe pōti ki te pūrongo o Ngā Rohenga e Marohitia ana 2025 ki vote.nz/boundary-review.
Whakaputahia ō whakaaro
“Ina kua whakaputaina ngā rohenga e marohitia ana, e pōhiri ana mātau i te iwi kia whakaputahia ō rātau whakaaro. Ka taea te tuku i tētahi tāpaetanga ā-tuhi ki vote.nz, otirā ka tū ngā hui tūmatanui ā te Hune,” hei tā Kaiwhakawā Kelly.
Ka whai whakaarotia ngā tākupu tūmatanui katoa i mua o te whakatau whakamutunga o ngā rohenga me ngā ingoa hei te Ākuhata. Ka mana ngā rohenga hou ki te Pōtinga Whānui 2026.